Patrząc na pogodę za oknem od razu przypomina nam się, że lato niestety już się skończyło.

Wiąże się to z tym, że mamy ograniczony dostęp do słońca, a tym samym do niezastąpionej wit. D3.

Dlaczego?

• z powodu braku pogody ograniczamy przebywanie na zewnątrz, a przebywanie w pomieszczeniach zamkniętych nie dostarcza nam niestety promieni słonecznych,
• ponadto, aby taka synteza się odbywała znaczna część naszego ciała musi być odkryta, co również nie jest możliwe w chłodniejsze dni,
• i najważniejsze…. synteza skórna wit. D odbywa się jedynie w miesiącach letnich, dzięki obecności promieniowania UVB, które występuje od maja do września – tak więc, nawet jeśli opalisz się w zimie na narciarskich stokach, nie wiąże się to z produkcją wit. D (w naszej szerokości geograficznej).

Kiedy przebiega synteza skórna wit D?

• miesiące maj – wrzesień
• warunek: odkryte górne i dolne kończyny (20% powierzchni ciała) oraz ekspozycja powyżej 15 min. dziennie pomiędzy godz. 10:00 a 15:00 (pamiętaj, iż kremy z filtrem blokują syntezę!)

Stąd tak ważne jest jej dostarczanie w inny sposób. Gdzie znajdziesz wit. D?

• np. w źródłach pokarmowych – jednak trzeba by było spożywać bardzo duże ilości tych produktów, aby przyniosło to oczekiwane rezultaty. Ponadto w niektórych grupach absorpcja z przewodu pokarmowego jest obniżona, co zmniejsza jej efektywność.
• produkty zawierające wit. D – tran, tłuste ryby morskie, jaja, żywność fortyfikowana, awokado glony, grzyby.
• Standardowa dieta pokrywa max. 20% dziennego zapotrzebowania na wit. D.

Dlatego od lat zwraca się uwagę na suplementację wit. D w miesiącach jesienno – zimowych.

Dla kogo taka suplementacja?

• dla każdego !!! Różnica jest jedynie w zalecanych dawkach.

GRUPA	ILOŚĆ IU/ dobę
Noworodki urodzone przedwcześnie (<32 t.c.)	800
Noworodki urodzone przedwcześnie (33-36 t.c.)	400
Noworodki donoszone i niemowlęta (0-6 m.ż.)	400
Niemowlęta (6-12 m.ż.)	400-600
Dzieci 1-10 r.ż.*	600-1000
Dzieci 11-18 r.ż. *	800-2000
Dorośli 18-65 r.ż.*	800-2000
Dorośli 66-75 r.ż.	800-2000
Dorośli > 75 r.ż.	2000-4000
Kobiety ciężarne	2000 lub dawka adekwatna do stężenia 25-OH-D
Osoby z otyłością	Dawka podwojona z stosunku do dawki należnej dla określonej grupy wiekowej – ale tylko pod kontrolą stężenia 25-OH-D, należy również wziąć pod uwagę stopień otyłości.
W przypadku niedoborów	Stosowanie dawki leczniczej ustalonej przez lekarza, po oznaczeniu stężenia 25(OH)D
W grupach oznaczonych *	Można nie suplementować wit. D pod warunkiem, że pacjent od maja do września syntezuje regularnie wit. D poprzez właściwą ekspozycję słoneczną, jednak zawsze zaleca się oznaczenie stężenia wit. D, w celu ustalenia właściwej suplementacji. W grupach tych suplementacja nie jest konieczna, jednak wciąż zalecana i bezpieczna.

Kto szczególnie powinien zwrócić uwagę na suplementację wit. D oraz jej oznaczenie?

• osoby z wyraźnie ograniczoną aktywnością dzienną, uniemożliwiającą ekspozycję na promienie słoneczne w miesiącach letnich,
• osoby pracujące na nocnych zmianach,
• osoby z ciemną karnacją,
• osoby pracujące cały rok w zamkniętych pomieszczeniach, co znacząco ogranicza im ekspozycję na promienie UVB,
• osoby w wieku zaawansowanym,
• osoby stosujące kremy z filtrem > 15 SPF,
• osoby otyłe,
• osoby stosujące diety eliminacyjne,
• osoby z zaburzeniami odżywiania,
• osoby po operacjach bariatrycznych.

Dlatego:

Warto wykonać sobie badanie sprawdzające poziom wit. D, co pozwoli na ustalenie właściwej dawki suplementacyjnej. Badanie takie kryje się pod nazwą 25(OH)D, a normy, w których powinien się mieścić Twój wynik to 30-50 ng/ml. Niestety badanie nie jest refundowane, więc trzeba je wykonać odpłatnie, koszt jest zależny od laboratorium i wynosi ok. 60-110 zł. Skierowanie na refundowane badanie możesz otrzymać np. w poradniach endokrynologicznych.

Na co warto zwrócić uwagę?

• Aby wit. D, którą suplementujesz była zarejestrowana jako lek, a nie suplement diety. Niejednokrotnie spotkałam się z brakiem efektów podczas stosowania środków farmaceutycznych nie zarejestrowanych jako lek, a jako suplement.
• Upośledzona wchłanialność wit. D często występuje w chorobach układu pokarmowego, takich jak SIBO czy IBS, jak również u osób w wieku podeszłym.  
• W celu sprawdzenia efektów suplementacji badania wykonuje się w odstępach 6-8 tygodni, ponieważ jej stężenie tak szybko się nie podnosi.
• Nie zaleca się jednorazowych dawek uderzeniowych witaminy D.
• Profilaktyczne stosowanie wit. D powinno być zawsze dobierane indywidualnie. Należy uwzględnić porę roku, wiek, masę ciała, tryb życia oraz odżywiania pacjenta.
• W grupach ryzyka wskazane jest oznaczenie stężenia 25(OH)D.
• W czasie suplementacji i leczenia wit. D należy zapewnić odpowiednią podaż wapnia w diecie.

Jakie korzyści przynosi stosowanie wit. D? Zmniejsza ona ryzyko wystąpienia, np.:

• infekcji wirusowych,
• chorób zakaźnych (gruźlicy, grypy),
• chorób metabolicznych,
• nadciśnienia tętniczego,
• choroby niedokrwiennej serca,
• cukrzycy typu 1 i 2,
• osteoporozy i złamań kości,
• krzywicy i osteomalacji,
• niektórych chorób psychiatrycznych (depresja),
• zaburzeń neuropoznawczych (choroba Alzheimera),
• niektórych chorób autoimmunologicznych,
• niektórych nowotworów,
• zmniejsza śmiertelność całkowitą.

To jak?

Mam nadzieję, że rozwiałam Twoje wątpliwości co do zasadności suplementacji witaminy D? 😉